Kan een apolitieke reservemunt de dollar opvolgen?

Centrale banken lijken de gave te bezitten om beleid te bedenken wat alleen op de korte termijn effectief is. Kijk maar naar de beslissing van de Amerikaanse Centrale Bank (FED) van afgelopen week.

Wie kan het snelst devalueren?

Jerome Powell kondigde aan dat de FED de rente voorlopig rond de nulgrens wil houden, meer geld zal drukken en zal proberen de inflatiedoelstelling van 2% te overschrijden. Dit is kortetermijndenken ten top. Vrij vertaald is de FED in een situatie terechtgekomen waarin ze zichzelf uit de zelfgecreëerde schuldenput proberen te halen, door nieuwe schulden aan te gaan om de oude schuld weg te poetsen. De FED probeert de dollar sneller te devalueren dan andere centrale banken en regeringen hun valuta kunnen devalueren. Als dit lukt dan kan het feest nog even doorgaan en kan de dollar zijn status als wereldwijde reservevaluta behouden. De wereld moet overspoeld worden met dollars.

Meer dollars dan goud

Dit werd in de jaren zestig al voorspeld door econoom Robert Triffin. Hij wees op de inconsistenties van het systeem van Bretton Woods. De hoeveelheid Amerikaanse dollars die in circulatie was overschreed namelijk op een bepaald moment het goud dat ze vertegenwoordigden. Het Triffin Dilemma is dus een conflict tussen de rol van de Verenigde Staten als voorziener van internationale reserves enerzijds en de verplichting om de dollar tegen een vaste prijs in goud om te zetten anderzijds. De verhouding tussen de hoeveelheid omzetbare dollartegoeden en de beschikbare goudreserves zou alsmaar toenemen en daarbij de kritische grens overschrijden.

Dollars afdwingen

De FED en de Verenigde Staten hebben de wereld overtuigd dat hun valuta geschikt is om als wereldwijde reservevaluta te fungeren. Om dit kracht bij te zetten moeten ze de wereld overspoelen met dollars, waardoor hun saldo op de lopende rekening volledig uit balans raakt. Tijdens dit proces wordt de lokale maakindustrie uitgehold en verschuift productie naar goedkopere landen. Het verschuiven van de productie naar andere landen is een simpele manier om de wereld te overspoelen met dollars. Buitenlandse fabrieken maken de goederen en vervolgens dwing je af dat je deze producten alleen koopt met dollars.

Oplossing negeren

Triffin bedacht ook een oplossing voor het dilemma. De VS moest het aantal dollars in circulatie verminderen door de handelstekorten te verlagen en de rente te verhogen om zo dollars aan te trekken in eigen land. Destijds was de gedachte dat dit de economie van de VS in een recessie zou slepen,  de toenmalige president John F. Kennedy ging niet akkoord met de oplossing.

Als je vandaag naar Amerika kijkt, is het vrij duidelijk dat we het dilemma hebben uitgespeeld dat Robert Triffin tot een goed einde bracht. De wereld is overspoeld met dollars, de productieketens zijn uitbesteed aan landen over de hele wereld en de middenklasse wordt steeds kleiner.

Vertrouwen neemt af

Mocht je het nieuws niet volgen, Amerikaanse burgers worden steeds bozer, ook al weten ze soms niet helemaal waarom. Bovendien beginnen buitenstaanders het vertrouwen te verliezen in het vermogen van de Fed om de dollar te stabiliseren. De meeste landen zijn gestopt met het kopen van Amerikaanse staatsobligaties en kiezen ervoor om in plaats daarvan goud in te slaan. Wat dat betreft is het wachten tot de vonk overslaat naar Europa en Nederland.

Apolitiek geld nodig

Wat kun je hier van leren? Misschien is het hebben van een nationale munteenheid als wereldwijde reservevaluta niet zo’n goed idee. Het zorgt voor een langzame, stervende economie voor het land achter de reservevaluta en onderwerpt alle andere landen voor een langere periode aan de financiële wil van dat land.

Hoe nu verder? Misschien wordt het tijd voor een wereld reservevaluta die apolitiek is en door niemand wordt gecontroleerd, maar wel voor iedereen toegankelijk is.

Repareer het geld, repareer de wereld. En bitcoin is daar een geweldig gereedschap voor.