Verdieping: Volkskrant schrijft dat bitcoin gedoemd is een volatiele munt te blijven

Gisteren publiceerde de Volkskrant een opiniestuk van Peter de Waard over bitcoin. In de rubriek De Kwestie schrijft De Waard met 473 woorden dat bitcoin gedoemd is een volatiele munt te blijven. In het opiniestuk staan een paar statements die het verdienen genuanceerd te worden.

Maar… voor we zijn stuk onder onder de loep nemen, besef dat bitcoin eigenlijk zonder enige controversiële aanleiding onderwerp is van een column in een nationaal dagblad.

Hoe het tij kan keren.

Nuance 1: De koers is met 25 procent gestegen sinds corona

‘Sinds het coronavirus een schaduw heeft laten vallen over de groei van de wereldeconomie is de goudprijs met 5 procent gestegen. De prijs van de bitcoin is met 25 procent gestegen vijf keer zo snel.’

Dit is moeilijk te factchecken. Want vanaf wanneer begon de schaduw van het coronavirus echt een stempel te drukken op de wereldeconomie? Misschien worden we iets wijzer als we ons richten op die 25 procent waar hij over schrijft. Want vanaf wanneer is bitcoin met dat percentage gegroeid? Vanaf 10 januari als we naar de charts kijken.

Hierboven zie je de koersgrafiek van bitcoin ten opzichte van de euro. Het artikel is van 18 februari. Trekken we 25 procent van de dagprijs af dan komen we uit op 10 januari. Dit zijn details, maar we moeten secuur en streng zijn. Pas na het Chinese Nieuwjaar zijn veel steden op lockdown gegaan en fabrieken gesloten gebleven. Dit feest werd gevierd van 24 tot en met 30 januari.

Deze bewering klopt dus niet.

Nuance 2: Rationele economen en centrale-bankpresidenten noemen bitcoin een ordinaire zwendel en ponzi

Deze bewering klopt een beetje! De Waard haalt twee voorbeelden aan, namelijk Larry Fink van Blackrock en Jamie Dimon van JP Morgan Chase.

Fink zei in oktober 2017 letterlijk: “Bitcoin just shows you how much demand for money laundering there is in the world.”  Hij noemt bitcoin geen zwendel of ponzi maar een graadmeter voor hoeveel er witgewassen wordt wereldwijd. Maar klopt dit wel? Is cash niet een veel betere maatstaf voor witwassen? Er wordt namelijk veel meer (understatement) met fiatgeld witgewassen dan met bitcoin. Dat is ook de conclusie die EUROPOL trekt in hun rapport Why is cash still king? Hierin staat:

‘Bij alle onderzochte gevallen van witwassen met virtuele valuta wordt ergens in het proces contant geld vereist… Ondanks het snel veranderende gezicht van criminaliteit en de opkomst van cybercriminaliteit, online fraude en illegale online marktplaatsen, blijft witwassen overwegend traditioneel. Ook cybercriminaliteit zoals phishing en hacking zijn afhankelijk van contant geld… Momenteel zijn de mogelijkheden om virtuele valuta te gebruiken te beperkt…’

Over Jamie Dimon van JP Morgan Chase en de centrale-bankpresidenten kunnen we kort zijn: die waren inderdaad allen negatief over bitcoin maar ze zijn nu wel allemaal bezig met een eigen cryptocurrency. Denk aan de JP Morgan coin en de tientallen CBDC’s die in ontwikkeling zijn.

Dus, het klopt dat deze personen zich negatief hebben uitgelaten over bitcoin, maar hun acties laten het tegendeel zien.

Nuance 3: Iedere veroordeling van de virtuele munt leidt tot waardestijging dus iedereen is gestopt met waarschuwen

Iedereen is gestopt met waarschuwen… Was het maar waar!

De Amerikaans minister van Financiën Steve Mnuchin waarschuwde vorige week nog voor bitcoin. Onze eigen Wopke Hoekstra is bezig met het implementeren van regels voor de crypto-industrie die veel verder gaan dan de Europese richtlijnen eisen. En dan hebben we Donald Trump nog:

I am not a fan of Bitcoin and other Cryptocurrencies, which are not money, and whose value is highly volatile and based on thin air. Unregulated Crypto Assets can facilitate unlawful behavior, including drug trade and other illegal activity….

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) July 12, 2019

De koers reageerde meteen op de uitspraak van Trump, binnen een paar dagen zakte de koers met twintig procent.

Nuance 4: 18 van de 21 miljoen bitcoins al gemined en 300 duizend betalingen per dag

Dit klopt op zich wel. Er zijn nu 18.225.725 bitcoins in omloop en gisteren waren er 331.025 bitcoin transacties. In dezelfde alinea schrijft De Waard dat afpersers en ontvoerders er de voordelen van inzien dat transacties gedaan worden zonder tussenkomst van banken en financiële autoriteiten. Het is niet ondenkbaar dat afpersers en ontvoerders hier de voordelen van inzien. Maar het argument slaat alleen nergens op. Sinds wanneer geeft een afperser of ontvoerder een bankrekeningnummer door waarop je geld kan storten? Dit gaat veelal in contant geld waar banken en de autoriteiten geen grip op hebben.

Bitcoin daarentegen, daarvan wordt elke transactie opgeslagen op de blockchain. En met wat simpel speurwerk (wat bijvoorbeeld Chainalysis doet) zijn deze transacties te herleiden naar een profiel van een persoon of bedrijf. Het betaalnetwerk van bitcoin is voor iedereen transparant, in tegenstelling tot het betaalnetwerk van fiatgeld, waarbij banken en overheden het monopolie hebben op het controleren van de geldstromen.

Nuance 5: Bitcoin heeft net als goud een beperkte oplage, in tegenstelling dollars en euros

Dit klopt wel. Maar er is één belangrijk verschil waardoor bitcoin superieur is aan goud als veilige haven. De schaarste van goud is de basis geweest voor een totale marktwaarde van meer dan 7 biljoen dollar. Het wordt gebruikt door alle wereldwijde financiële instellingen, door veel particulieren en alle centrale banken. Maar stel je nu eens voor dat er een goed zo schaars als goud is, maar dan met één extra eigenschap: het kan worden verzonden via elk communicatiekanaal.

Ok, er zijn meer extra eigenschappen: het is digitaal en dus makkelijker te bewaren en te beveiligen. Je hebt geen kluis nodig, je hoeft alleen maar te investeren in kennis en back-up protocollen. En doordat bitcoin digitaal te verzenden is, is de handel ook makkelijker.

Toch nog even over die beperkte oplage: Bij bitcoin weet je 100% zeker dat er niet meer dan 21 miljoen bitcoins zullen komen. Ook weet je met welk tempo deze op de markt komen. Dat is geen kwestie van mensen of bedrijven vertrouwen, dat is gewoon code. Bij goud weet je niet hoeveel ervan op de markt komt en hoeveel er tot nog toe gedolven is.

Only 13% of total $BTC supply remains to be mined.
Total gold supply increases roughly 1.3% every year.

Bitcoin marketcap: $150 billion.
Gold marketcap: $9500 billion.

Don't let the bankers steal your coins.

— Malk (@MalkCoin) January 9, 2020

Nuance 6: Het grote verschil met goud en geld is dat bitcoins ook enorm volatiel zijn en de prijsschommelingen zijn veel groter dan van andere financiële producten

Dat klopt en op dit moment is dat ook de aantrekkingskracht van bitcoin. Bitcoin bestaat pas 11 jaar en heeft zich in tegenstelling tot goud, dat al duizenden jaren gebruikt wordt, nog niet kunnen bewijzen veilige haven.  Maar hij kijkt naar de afgelopen 5 jaar en zegt dat de koers van bitcoin in die tijd veel volatieler is dan goud en fiatgeld. Dat klopt en daar is geen speld tussen te krijgen. Maar vergeet niet dat bitcoin nog piepjong is, er nog geen echte regelgeving is en de crypto-industrie is ook nog klein. De markt is nog op zoek naar de echte waarde van bitcoin. En dat gaat met vallen en opstaan.

Bitcoin zit nu nog in de fase dat de markt er nog niet over uit is wat de echte waarde is. Dat zie je ook als je kijkt naar de koersen van nieuwe aandelen. Hieronder de chart van Amazone, één van ‘s werelds grootste bedrijven. De eerste vijf jaar zijn ontzettend turbulent.

Binnen de eerste twee jaar stijgt de koers namelijk met 7.125 procent. Maar de koers verloor ook 95% in twee jaar tijd. De markt wist Amazon gewoon nog geen goede prijs te geven. Dat is ook niet gek, het platform was zich nog aan het ontwikkelen, kon geen winst overleggen en leefde vooral van durfkapitaal.

Amazon is uitgegroeid tot wereldmacht en de koers is sindsdien samen met de rest van de markt stabiel omhoog geklommen. Bitcoin zit nog in die beginfase en heeft nog alle tijd en ruimte om te stabiliseren.

Nuance 7: Bitcoin is vanwege die geringe liquiditeit gedoemd een volatiele munt te blijven

De Waard eindigt met de conclusie dat bitcoin vanwege die geringe liquiditeit gedoemd is een volatiele munt te blijven. We kunnen niet in de toekomst kijken maar er zijn genoeg argumenten te bedenken waarom de volatiliteit af gaat nemen. En ja, dat heeft ook zeker met de liquiditeit te maken.

In de regel weten we dat bedrijfsaandelen minder volatiel worden naarmate ze groeien van penny-aandelen of small caps naar large caps of zelfs megacaps. Volgens CoinMetrics is de gemiddelde bitcoin-volatiliteit gedaald in vergelijking met de eerste helft van het decennium: van 6,4% (2011-2015) naar 3,7% (2015-2020).

Nog een voorbeeld: bitcoin wordt al gebruikt als veilige haven in landen waar hyperinflatie is. Twee recente voorbeelden zijn Argentinië en Venezuela. Inwoners uit deze landen hebben alleen een internetverbinding nodig om bitcoins te kunnen kopen. Het is stukken moeilijker voor hun om goud te kopen, laat staan te bewaren en te beveiligen.

Iets dichter bij huis is Turkije. Twee jaar geleden had Turkije te maken met Amerikaanse sancties waardoor de waarde van de Turkse Lira kelderde. Prompt zag je de handel in bitcoin in Turkije toenemen.

Stel dat bitcoin 100.000 dollar waard wordt, wat volgens het stock-to-flow model van PlanB na 2020 mogelijk is. Dan is de totale marktwaarde (100.000 dollar maal 19 miljoen bitcoins) 1,9 biljoen dollar. Dat is zes keer meer dan de huidige waarde van 319 miljard dollar van Amazon. Genoeg liquiditeit om een stabielere koers te varen.

Conclusie

Goed dat er geschreven wordt over bitcoin maar jammer dat dit soort opiniestukken vol zitten met clichés. Het hoort bij een jong product zullen we maar zeggen. En net als de volatiliteit van de koers verwachten we dat ongenuanceerde berichtgeving over bitcoin ook zal afnemen.